Skalowanie w świecie fragmentacji gospodarczej – nowe modele wzrostu - FSD | Zrównoważone zarządzanie, doradztwo, audyt

Skalowanie w świecie fragmentacji gospodarczej – nowe modele wzrostu

22 listopada 2025

Przez ostatnie trzy dekady recepta na skalowanie biznesu była względnie oczywista. Użyj globalnych łańcuchów dostaw, wychodź na międzynarodowe rynki, wykorzystuj różnice kosztowe. W 2026 roku te zasady wymagają fundamentalnego przemyślenia. Wchodzimy głębiej w erę fragmentacji gospodarczej, protekcjonizmu i regionalizacji. Czy w takim świecie możliwe jest budowanie firm z potencjałem skalowalności?

Nowa geografia gospodarki

Świat gospodarczy dzieli się na coraz wyraźniejsze bloki i strefy wpływów. Wzrost globalnego handlu ma spowolnić do 2,8 procent w 2025 roku według OECD. W 2026 roku wzrost wyniesie tylko 2,2 procent – znacznie poniżej historycznych średnich. Stany Zjednoczone wzmacniają politykę ochrony rodzimego przemysłu wysokimi barierami celnymi. Według prognoz mogą osiągnąć średnio 10 procent dla większości partnerów handlowych. Unia Europejska odpowiada własnymi mechanizmami ochronnymi i regulacjami. Chiny budują alternatywne szlaki handlowe i własne standardy technologiczne mimo wyzwań deflacyjnych.

Światowe Forum Ekonomiczne wskazuje, że 70 procent głównych ekonomistów ocenia zakłócenia handlowe. Obecny poziom jest „bardzo wysoki”. Dla firm oznacza to, że świat przestał być „płaskim”. Handel międzynarodowy napędzający globalizację przez dekady teraz spowalnia. Koszty logistyki rosną, bariery regulacyjne się mnożą. Tradycyjny model ekspansji geograficznej stał się znacznie bardziej złożony i kosztowny.

Trzy ścieżki skalowania w nowej rzeczywistości

Organizacje z ambicjami wzrostu muszą przemyśleć swoje strategie. FSD identyfikuje trzy główne modele sprawdzające się w nadchodzących latach.

Model pierwszy: pogłębianie zamiast poszerzania. Zamiast ekspansji na nowe rynki geograficzne firmy mogą skalować poprzez zwiększanie wartości. Zwiększanie wartości dostarczanej obecnym klientom jest kluczowe. To wymaga przejścia od modelu transakcyjnego do modelu opartego na długoterminowych partnerstwach.

Przykład: polska firma produkcyjna zamiast szukać nowych rynków eksportowych w Azji inwestuje. Inwestuje w automatyzację i przechodzi w górę łańcucha wartości. Od produkcji komponentów do dostarczania kompletnych rozwiązań z serwisem posprzedażowym dla Europy. To zwiększa przychody bez proporcjonalnego wzrostu ryzyka związanego z ekspansją zagraniczną.

Model drugi: integracja wertykalna. Przejmowanie kontroli nad większą częścią łańcucha wartości – od surowców po dystrybucję. W świecie niepewnych dostaw i rosnących kosztów logistyki kontrola kluczowych ogniw daje przewagę. Firmy mają większą stabilność i mogą lepiej chronić marże.

To wymaga kapitału i kompetencji, ale oferuje też większą niezależność. FSD pomaga firmom identyfikować strategiczne możliwości integracji wertykalnej. Przeprowadzamy due diligence potencjalnych przejęć lub partnerstw.

Model trzeci: skalowanie technologiczne. Wykorzystanie technologii do obsługi rosnącej liczby klientów bez proporcjonalnego wzrostu kosztów. Od automatyzacji, przez sztuczną inteligencję, po platformy cyfrowe. To klasyczny model firm technologicznych dostępny coraz częściej dla organizacji tradycyjnych.

Polska w nowym układzie

Europa Środkowo-Wschodnia, w tym Polska, ma pewne atuty w nowej rzeczywistości. Region charakteryzuje się relatywną stabilnością polityczną i rosnącymi kompetencjami technologicznymi. Korzystne położenie – na przecięciu wschodnich i zachodnich rynków Europy. W strefie euro oczekuje się wzrostu z 0,9 procent w 2025 roku.

W 2026 roku wzrost osiągnie 1,4 procent. To stwarza możliwości dla firm regionalnych potrafiących wykorzystać momentum. Rosnące inwestycje publiczne w infrastrukturę i obronność są szansą. Rozwój sektora usług dla biznesu i popyt związany z transformacją energetyczną.

Raportowanie zrównoważonego rozwoju jako przewaga

W czasach fragmentacji gospodarczej niektóre wymogi stają się uniwersalne – szczególnie standardy zrównoważonego rozwoju. Organizacje wcześniej inwestujące w systemy pomiaru i raportowania będą miały przewagę. Przewaga w dostępie do finansowania i w kontaktach z międzynarodowymi klientami.

Od 2026 roku dyrektywa CSRD zacznie obowiązywać kolejne grupy przedsiębiorstw. To nie tylko obciążenie administracyjne – to szansa na zbudowanie przewagi konkurencyjnej. Firmy traktujące zrównoważony rozwój strategicznie często odkrywają możliwości optymalizacji kosztów. Efektywność energetyczna i redukcja odpadów mają znaczenie. Nowe źródła przychodów – produkty i usługi odpowiadające na rosnący popyt ekologiczny.

FSD pomaga organizacjom przejść przez ten proces. Od audytu obecnego stanu, przez budowanie systemów zbierania danych. Po przygotowanie pierwszych raportów zgodnych z europejskimi standardami ESRS.

Skalowanie wymaga fundamentów

Niezależnie od wybranej ścieżki, skalowanie wymaga solidnych fundamentów:

Procesy i systemy. Nie można skalować chaosu. Organizacje potrzebują ustandaryzowanych, zautomatyzowanych procesów mogących rosnąć wraz z firmą. Zbyt wiele przedsiębiorstw odkrywa tę prawdę za późno. Próba ekspansji kończy się rozsypaniem operacji.

Kompetencje i kultura. Skalowanie to nie tylko wzrost przychodów, ale wzrost złożoności. Organizacje potrzebują ludzi zdolnych do zarządzania tą złożonością. Kultura powinna wspierać eksperymentowanie i uczenie się na błędach.

Kapitał i partnerstwa. W epoce droższego kapitału firmy muszą być bardziej kreatywne w finansowaniu wzrostu. Strategiczne partnerstwa, joint ventures, a nawet konsolidacja branżowa mogą być drogą. Mogą umożliwić skalowanie bez nadmiernego zadłużania się.

Skalowanie w czasach fragmentacji gospodarczej to wyzwanie. Organizacje dostosowujące strategie do nowej rzeczywistości mogą nie tylko przetrwać. Mogą znacząco wzmocnić swoją pozycję rynkową.

 

Źródła:

Kategorie: Strefa wiedzy